NMRI اثر رتینوئیک اسید بر تکوین بیضه‌ای موش کوچک آزمایشگاهی نژاد

زمینه و هدف: رتینوئیدها، مولکول‌های مهمی هستند که فرآیندهای اساسی نمو را در تمام مهره‌داران تنظیم می‌کنند. هدف مطالعه حاضر، بررسی اثر رتینوئیک اسید بر فرآیند نمو بیضه است. مواد و روش‌ها: یک گروه از موش‌های تازه به دنیا آمده نژاد NMRI تحت تزریق داخل صفاقی رتینوئیک اسید به میزان mg/Kg.b.w 25 قرار گرفتند و گروه دیگر بدون تزریق بودند. پس از 21 روز حیوانات نر جدا و در 60 روزگی کشته شدند و بیضه‌ها از بدن آن‌ها خارج گردید. از هر گروه، هفت سر موش از لحاظ ویژگی ظاهری بیضه مورد مشاهده قرار گرفتند. در بررسی میکروسکوپ نوری، شمارش سلولی اپی تلیوم لوله‌های منی ساز انجام شد و قطر لوله‌های منی ساز اندازه‌گیری شد و با آزمون آماری T-test بین گروه‌های کنترل و آزمایش مقایسه صورت گرفت. نتایج: وزن بیضه در مقایسه با گروه کنترل تغییر معنی‌داری نداشت. در اپی تلیوم زایای بیضه، ضخامت اپی تلیوم و تعداد سلول‌های اسپرماتوگونی، اسپرماتیدهای گرد و طویل شده در گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل کاهش معنی‌داری نشان داد (P<0.05). نتیجه‌گیری: به‌کارگیری رتینوئیک اسید پس از تولد، بر نمو بیضه و اپی تلیوم لوله‌های منی ساز آن، مؤثر است. حتی دوز ناچیز آن بر تقسیمات سلولی اپی تلیوم منی ساز اثر مخربی دارد به‌طوری‌که تعداد سلول‌های زایا تحت تأثیر آن کاهش می‌یابد؛ لذا در استفاده از ویتامین A و مشتقات سنتتیک آن مانند رتینوئیک اسید برای مادران باردار و شیرده باید احتیاط لازم صورت گیرد.